Перевод: с исландского на все языки

со всех языков на исландский

butter up

  • 1 SMJÖR

    * * *
    (dat. smjörvi), n. butter (brauð ok s.).
    * * *
    an older form smör, esp. in Norse vellums, cp. mod. Dan., Swed., and Norse smör; smörs, Gþl. 99, 110, Sks. 123; smœr, id., D. N. passim: old dat. smjörvi, 623. 1; gen. pl. smjörva; in western Icel. sounded smér (cp. mjöl and mél, kjöt and ket, gör and ger), and rhymed thus, e. g. ef þú étr ekki smér | eða það sem matr er | dugr allr drepst í þér | Danskr Íslendingr, Eggert: again, sm jör rhymes with k jör, Skíða R. 104: [Ulf. smairþr = πιότης, Róm. xi. 14; as also A. S. and Hel. smere; Engl. smear; Dan. smør; O. H. G. smero; Germ. schmeer]:—prop. grease (fat, oil); þat smjör rennr af þeim hvölum, Sks. 123; við-smjör, ‘wood-smear’ = oil; smjör-bakr, smear-back, a nickname, Fms. ix, but usually,
    II. butter; brauð ok smjör, Eg. 204; Þórólfr kvað drjúpa smjör af hverju strái á landinu, því er þeir höfðu fundið, því var hann kallaðr Þórólfr ‘smjör,’ Landn. 31; fraus drykkinn ok smjörit svá at eigi mátti klína brauðit, hann sá at menn sumir bitu annan bita af brauði, en annan af smjöri, hann tók smjörit ok vafði í brauðinu, svá bindu vér nú smjörit, Fms. ix. 241; mjöl ok s., Landn.; smjör ok tin, Fs. 22. The ancients used to store up butter for years, see Debes in his book on the Faroe Islands; hence, þrífornt s. = butter three years old, Skíða R. 197; fornt s., súrt s., sour, old butter.
    III. local names, Smjör-hólar, in Skarð in the west of Icel., ‘Butter-hillock,’ where the lady Oluf stored her butter: Smjör-sund, Smjör-vatn, Landn., map of Icel.
    B. COMPDS: smjöraskja, smjörgildr, smjörgæði, smjörgörð, smjörkaup, smjörkengr, smjörlaupr, smjörlauss, smjörpund, smjörpundari, smjörskip, smjörspann, smjörtrog, smjörtunna, smjörsvín, smjörvalr.

    Íslensk-ensk orðabók > SMJÖR

  • 2 skjalla

    * * *
    (skell; skall, skullum; skollinn), v. to clash, clatter (á hælum hringar skullu).
    * * *
    að, [skvel, skvaldr], to swagger, talk loud; vér verðum at tala meðan ungmennit skjallar, Mork. 90, cp. Fms. vi. 335.
    2. mod. to flatter; s. e-n.

    Íslensk-ensk orðabók > skjalla

  • 3 SKJALLA

    * * *
    (skell; skall, skullum; skollinn), v. to clash, clatter (á hælum hringar skullu).
    * * *
    skellr, skall, skullu, skylli, skollinn; an infin. skella is used in mod. writings, but hardly occurs in old writers (except Ob. l. c.); the older form skjalla is analogous to skjaálfa, hjálpa, bjarga, q. v.:—to clash, clatter, hann lætr skjalla honum höggit, Fms. xi. 149; láta hamarinn skjalla honum, Edda i. 168 (skella, Ob. l. c.); láta hnefa skjalla, Hd.; en á hælum hringar skullu, clattered, Hým. 34; áin skall þegar á brjóst honum, Grett. 140; hnefar Þórs skullu út á borðinu, Edda 36; enda skellr þar nú láss fyrir búrin Reykdæla, Sturl. ii. 53; hurðin skall í lás, the door slammed to: skella á, to burst out on, break out, of a gale, storm; veðr, hríð, stormr skall á; skall nú bardagi á þeim, burst upon them, Fms. xi. 23: impers., skall þar e-m, there was one struck, iii. 188: metaph., hjörtu skullu, were stricken with fear, Fms. vi. 39 (in a verse).

    Íslensk-ensk orðabók > SKJALLA

  • 4 DREPA

    * * *
    (drep; drap, drápum; drepinn), v.
    I. with acc. or absol.;
    1) to stike, beat, knock;
    drepa e-n vendi, to strike one with a rod;
    hann tók hörpu sína ok drap strengi (struck the strings) til sláttar; drepa járn, to hammer iron;
    drepa or drepa högg á dyrr, to knock at the door;
    drepa botn úr keraldi, to knock the bottom out of a tub;
    at eigi drepir þú mik í dúp, that you knock me not into the deep;
    drepa í hel, í dauða, til heljar, to smite to death;
    2) to kill, slay (skulu vér nú fara at honum ok drepa hann);
    3) in a game of chess, to take a piece (þá drap jarl af honum riddara);
    drepa eld, to strike, fire (= drepa upp eld);
    drepa slóð, to make a trail (drápu kyrtlarnir döggslóðina);
    5) with prep., drepa af, to kill, slaughter (cattle);
    drepa niðr, to kill off (þótt hirðmenn þínir sé drepnir niðr sem svn);
    drepa sik ór dróma, to get rid of (throw off) a fetter;
    drepa til e-s, to strike, hit, at one;
    drepa e-t undir sik, to knock or drag down (skaltu standa hiá, er fjándi sá drepr mik undir sik);
    drepa upp eld = drepa eld;
    drepa e-t út, to divulge a thing;
    drepa yfir e-t, to hide, suppress;
    drap hann brátt yfir (he soon mastered) harm sinn;
    6) refl., drepast, to perish, die, esp. of cattle (fé hans drapst aldri af drephríðum);
    recipr. to put one another to death (þá diepast menn fyrir ágirni sakir);
    drepa menn fyrir, to kill one another’s men;
    7) impers., drepr honuin aldregi ský (acc.) í augu, his eyes never get clouded;
    ofrkappit (acc.) drepr fyrir þeim (their high spirits break down), þegar haminjan brestr; drap þó heldr í fyrir honum, he rather grew worse, his eyes grew weaker;
    nú drepr ór hljóð (acc.) fyrst ór konunginum, the king became silent at once;
    þá drap stall ór hjarta hans, his heart failed;
    ofan drap flaugina, the vane was knocked down;
    regn (acc.) drepr í gegnum et, the rain beats through (the thatch);
    II. with dat.;
    1) to put, thrust;
    hendi drap á kampa, he put his hand to his beard;
    drepa fœti (fótum) í eð, to strike (knock) one’s foot against, stumble over (drap fótunum í þrøskuldinn ok lá fallinn);
    drepa höfði, to droop (with) the head (Egill drap höfðin niðr í feld sinn);
    drepa fingri í munn sér, to put the finger into the mouth;
    drepa hendi til es, við em, to give one a slap with the hand;
    drepa hendi við e-u, to wave away with the hand to refuse a kind offer (drepa hendi við boðnu gulli);
    2) to tuck up the sleeves or skirts of a garment (hann hafði drepit upp skautunum);
    drepa hári undir belti sér, to tuck the hair under the belt (of a lady);
    3) to dip, immerse;
    drepa skeggi (the beard) í Breiðafjörð, to be drowned in B. drepa barni I vatn, to baptize a child;
    4) drepa orði, dómi á et, to talk, judge of;
    drepa huldu á et, to hide, keep secret;
    drepa e-u á dreif, see dreif; fig., drepa í egg e-u, to turn a deaf ear to;
    5) spoil (drepa gleði, teiti es);
    drepa kosti es, to destroy one’s happiness;
    impers. drap þá skjótt kosti, the cheer was soon gone;
    6) drepa niðr e-u, to suppress (drepa niðr konungs rétti, illu orði);
    drepa niðr sœmd es, to drag down one’s reputation, to disparage one;
    drepa niðr máli, to quash a lawsuit.
    * * *
    pret. drap, 2nd pers. drapt, mod. drapst, pl. drápu; pret. subj. dræpi; part. drepit; pres. drep; with the suff. neg. pret. drap-a. Orkn.: [A. S. drepan; Dan. dræbe; Swed. drapa; O. H. G. trefan; mod. Germ. treffen, whence the mod. Dan. treffe, in the sense to hit; Ulf. uses slahan and stautjan, but never dripan; in Engl. the word is lost.]
    A. WITH ACC., OR ABSOL. högg ( a blow) or the like being understood, to strike, beat:
    I. act. of music, to strike the chords, (cp. phrases such as, slá danz, to strike up for a dance; slagr is battle and poem, Trolla-slagr and Gýgjar-slagr are names of poems); hann tók hörpu sína ok drap strengi ( struck the strings) til slags, Stj. 458 (hence drápa, a song); d. e-n vendi, to strike with a rod, Skm. 26: to knock, d. á dyrr, or d. högg á dyrr, to knock at a door, Nj. 150; síðan gengu þau heim bæði ok drápu á dyrr, 153; drápu þar á dyrr, Sturl. iii. 154: metaph., d. á e-t, to touch slightly on a matter; d. botn ór keraldi, to knock the bottom out of a jar, Fms. xi. 34; d. járn, to beat iron (a blacksmith’s term) with a sledge-hammer, Grett. 129, cp. drep-sleggja.
    2. esp. with the sense of violence, to knock, strike; áfallit hafði drepit hann inn í bátinn, Bs. i. 422; at eigi drepir þú mik í djúp, that thou knockest me not into the deep, Post. 656 B. 9; herða klett drep ek þér hálsi af, Ls. 57.
    β. as a law term, to smite, strike; ef maðr drepr ( smites) mann, ok varðar þat skóggang, Grág. ii. 116; eigu menn eigi at standa fyrir þeim manni er drepit hefir annan, id.; ef maðr drepr mann svá at bein brotna, 14; nú vænisk sá maðr því er drap, at…, 15; þat er drep ef bein brotna, ok verðr sá úæll till dóms er drepit hefir, 16; nú vænisk hinn því, at hann hafi drepit hann, 19.
    γ. the phrases, d. e-n til heljar, Grág. ii. 161, or d. til dauðs, to smite to death; Josúa drap til dauða alla þjóð Anakim, Stj. 456; d. í hel, id., Hbl. 27; hence
    3. metaph. or ellipt. to kill, put to death, cp. Lat. caedere, Engl. smite; eigi er manni skylt at d. skógarmann, þótt…, Grág. ii. 162; skulu vér nú fara at honum ok d. hann, Nj. 205; þar varð illa með þeim því at Ásgrímr drap Gaut, 39; til þess at d. Grim, Eg. 114; tóku þeir af eignum jarla konungs en drápu suma, Fms. i. 6; er drepit hafði fóstra hans …, eigi hæfir at d. svá fríðan svein …, d. skyldi hvern mann er mann údæmðan vá, 80; konung drápum fyrstan, Am. 97; drap hann ( smote with the hammer) hina öldnu jötna systur, Þkv. 32; d. mátti Freyr hann með hendi sinni, Edda 23.
    β. in a game (of chess), to take a piece; þá drap jarl af honum riddara, Fms. iv. 366; taflsins er hann hafði drepit, vi. 29; Hvítserkr hélt töfl einni er hann hafði drepit, Fas. i. 285.
    γ. adding prepp. af, niðr, to slaughter, kill off; þótt hirðmenn þínir sé drepnir niðr sem svín, Fms. vii. 243: d. af, to slaughter (cattle); yxni fimm, ok d. af, Ísl. ii. 330; láttu mik d. af þenna lýð, Post. 656 B. 9.
    4. metaph. phrases; d. e-m skúta, to taunt, charge one with; áfelli þat er konungr drap oss skúta um, Fms. iv. 310; hjarta drepr stall, the heart knocks as it were against a block of stone from fear, Hkr. ii. 360, Orkn., Fbr. 36 (hence stall-dræpt hjarta, a ‘block-beating’ faint heart): d. upp eld, to strike fire, Fms. iv. 338: d. sik ór dróma, to throw off the fetter, Edda 19: d. e-t undir sik, to knock or drag down, skaltú standa hjá er fjandi sá drepr mik undir sik, Grett. 126, 101 A: d. slóð, to make a slot or sleuth (trail); d. kyrtlarnir slóðina, the cloaks trailed along the ground so as to leave a track, Gísl. 154: to trail or make a track of droves or deer, Lex. Poët.: d. e-t út, to divulge a thing (in a bad sense), Fms. vi. 208; d. yfir e-t, to hide, suppress, drap hann brátt yfir ( he soon mastered) harm sinn, Bs. i. 140 (hence yfir-drep, hypocrisy, i. e. cloaking).
    II. reflex., drepask, to perish, die, esp. of beasts; fé hans drapsk aldrei af megrð ok drephríðum, Eb. 150; drapsk allt hans fólk, Fms. v. 250.
    2. recipr. to put one another to death; þá drepask bræðr fyrir ágirni sakar, Edda 40; nú drepask menn (smite one another), eðr særask eðr vegask, Grág. ii. 92; ef menn d. um nætr, Fms. vii. 296; er sjálfir bárusk vápn á ok drápusk, viii. 53; en er bændr fundu at þeir drápusk sjálfir, 68; drepask niðr á leið fram, Ld. 238; drepask menn fyrir, to kill one another’s men, Fms. vii. 177; görðisk af því fjandskapr með þeim Steinólfi svá at þeir drápusk þar (menn?) fyrir, Gullþ. 14.
    III. impers., drepr honum aldregi ský (acc.) í augu, his eyes never get clouded, of the eagle flying in the face of the sun, Hom. 47; ofrkappit (acc.) drepr fyrir þeim ( their high spirits break down) þegar hamingjan brestr, Fms. vi. 155; drap þó heldr í fyrir honum, he rather grew worse, i. e. his eyes grew weaker, Bjarn. 59; nú drepr ór hljóð (acc.) fyrst ór konunginum, the king became silent at once, Fms. xi. 115; stall drepr ór hjarta e-s, Fbr. 36 (vide above, I. 4); ofan drap flaugina (acc.), the flaug was knocked down, Bs. 1. 422; regn drepr í gögnum e-t, the rain beats through the thatch or cover, Fagrsk. 123 (in a verse).
    β. in mod. usage, drepa is even used in the sense to drip (= drjupa), e. g. þak, hús drepr, the thatch, house lets water through.
    B. WITH DAT.:
    I. denoting gentle movement; in many cases the dat. seems to be only instrumental:
    1. of the limbs; hendi drap á kampa, be put his hand to his beard, Hom. 21; d. fæti (fótum), to stumble, prop. to strike with the foot, Nj. 112, Fas. ii. 558, Bs. i. 742, Hom. 110, Grett. 120; d. fæti í e-t, to stumble against, 103; d. fæti við e-t, id., Fas. ii. 558; d. höfði, to droop, nod with the head; drap í gras höfði, (the horse) drooped with the head, let it fall, Gkv. 2. 5; d. niðr höfði, id., Nj. 32; Egill sat svá opt, at hann drap höfðinu niðr í feld sinn (from sorrow), Eg. 322, O. H. L. 45 (for shame); d. fingri í munn sér, to put the finger into the mouth, Edda 74; fingri drap í munninn sinn (of a child), the words of a ditty; d. hendi til e-s, or við e-m, to give one a slap with the hand (inst. dat.), Nj. 27; hence metaph., d. hendi við e-u, to wave away with the hand, to refuse a kind offer, Bs. i. 636; d. hendi við boðnu gulli, Al. 75: the phrase, d. hendi við sóma sínum, cp. Al. 162.
    2. to tuck up the sleeves or skirts of a garment; d. skautum (upp), Fms. vii. 297; hann hafði drepit upp skautunum, Lv. 85; hann hafði drepit upp fyrir blöðunum undir beltið, Eb. 226: Sigurðr drap blöðunum undir belti sér, Orkn. 474; d. hári undir belti sér, to tuck the hair under the belt (of a lady), hárit tók ofan á bringuna ok drap hón (viz. því) undir belti sér, Nj. 24; hafði hár svá mikit, at hann drap undir belti sér, 272.
    II. to dip; d. skeggi í Breiðafjörð niðr, to dip the beard in the Breidafiord, i. e. to be drowned, Ld. 316; d. hendi, or fingri í vatn, to dip the hand, finger into water (vide above); d. barni í vatn, to dip a baby into water, i. e. to baptize, K. Þ. K. 10: the phrase, d. fleski í kál, to dip bacon into kale broth, Fas. iii. 381; nú taka þeir hafrstökur tvær, ok d. þeim í sýrukerin, Gísl. 7.
    β. the phrase, d. e-u, of wax, lime, butter, or the like, to daub, plaster, fill up with; þú skalt taka vax ok d. því í eyru förunauta þinna, Od. xii. 77; síðan drap eg því í eyru á öllum skipverjum, 177; vaxið er eg hafði drepið í eyru þeim, 200; d. smjöri í ílát, to fill a box with butter.
    γ. metaph. phrases; d. dul á e-t, to throw a veil over, Hkr. ii. 140, in mod. usage, draga dulur á e-t: the phrase, d. í skörðin (the tongue understood), to talk indistinctly, from loss of teeth; d. orði, dómi á e-t, to talk, reason, judge of a thing, Fms. ix. 500; d. huldu á, to hide, cloak, keep secret, xi. 106: d. e-u á dreif, prop. tothrow adrift,’ throw aside, i. e. think little of a thing, þessu var á dreif drepit, it was hushed up, Orkn. 248; áðr hafði mjök verit á dreif drepit um mál Bjarnar ( there had been much mystery about Björn), hvárt hann var lífs eðr eigi, sagði annarr þat logit, en annarr sagði satt, i. e. no one knew anything for certain, Bjarn. 20; en eigi varð vísan á dreif drepin ( the song was not thrown aside or kept secret) ok kom til eyrna Birni, 32; drápu öllu á dreif um þessa fyrirætlan, hushed it all up, Eg. 49: d. í egg e-u, prop. to bate the edge of a thing, to turn a deaf ear to, Orkn. 188, metaphor from blunting the edge of a weapon.
    δ. d. e-u niðr, to suppress a thing (unjustly); d. niðr konungs rétti, N. G. L. i. 7 5; d. niðr sæmd e-s, to pull down a person’s reputation, Boll. 346; d. niðr illu orði, to keep down a bad report, suppress it, Nj. 21; d. niðr máli, to quash a lawsuit, 33; drepit svá niðr herörinni, Fms. iv. 207.
    ε. d. glaumi, gleði, teiti e-s, to spoil one’s joy, Lex. Poët.; d. kosti e-s, to destroy one’s happiness, Am. 69: impers., drap þú brátt kosti, the cheer was soon gone, Rm. 98.

    Íslensk-ensk orðabók > DREPA

  • 5 KLÍNA

    (-da, -dr), v. to smear; klína brauð, to butter bread.
    * * *
    d, to smear; klína brauð, to butter bread, Fms. ix. 241; klínask leiri, Best. 673. 53: mod. to daub, esp. with ordure.

    Íslensk-ensk orðabók > KLÍNA

  • 6 smjör-skip

    n. a butter-ship, a ship laden with butter, Ann. 1394.

    Íslensk-ensk orðabók > smjör-skip

  • 7 SPANN

    I) n.
    1) pail;
    2) a measure, esp. of butter (spann smjörs).
    II) from spinna.
    * * *
    n. [Dan. spand], a pail; s. fullt vatns, N. G. L. i. 358, ii. 248, v. l. 13: a measure, esp. of butter, spann smjörs, Ó. H. 227, N. G. L. i. 100, Fms. x. 398, Fb. ii. 529: also used of grain, D. N. passim, but not in Icel. writers, see Fritzner.

    Íslensk-ensk orðabók > SPANN

  • 8 áfir

    f. pl., sounded áir, butter-milk; cp. áfr, freq. in mod. usage.

    Íslensk-ensk orðabók > áfir

  • 9 BELGR

    (gen. -s or -jar, pl. -ir), m.
    1) the skin (of a quadruped) taken off whole (cf. kálfsbelgr, kattbelgr, hafrbelgr, otrbelgr);
    2) skin-bag, skin-case (draga belg á or yfir hofuð e-m);
    3) bellows (smiðju-belgr).
    * * *
    jar, m. pl. ir, [Lat. follis; Ulf. balgs = ασκός; A. S. bälg; Dutch balg; Engl. belly]:—the skin, taken off whole (of a quadruped; hamr is the skin of a bird, hams that of a snake), nauts-belgr, katt-belgr,otrs-belgr, melrakka-belgr, hafr-belgr, Grág. i. 500, 501, Fas. ii. 516 (of a bear), Edda 73 (otter): they were used as bags, in which to carry flour (mjölbelgr), butter (smjörbelgr), liquids (vínbelgr), curds (skyrbelgr), herbs (jafnabelgr), or the like, (bulgos Galli sacculos scorteos appellant, Festus); í laupum eða belgjum, Gþl. 492, cp. Grett. 107, and the funny taunt in Fms. xi. 157—verið get ek hafa nökkura þá er þaðan munu hafa borið raufóttara belginn (i. e. more of scars and wounds) en svá sem þú hefir borit, því at mér þykir sjá bezt til fallinn at geyma í hveitimjöl, the rebuke of a lady to her sweetheart on his having fled out of battle with whole skin fit to keep flour in it, cp. also Nj.141.
    2. bellows (smiðju-belgr), Edda 70, Þiðr. 91.
    3. the curved part of a letter of the alphabet, Skálda 177.
    II. metaph., letibelgr, a lazy fellow, Fél. 12. 53: belgr also denotes a withered, dry old man (with a skin like parchment), with the notion of wisdom, cp. the proverb, opt ór skörpum belg skilin orð koma, and, a little above, opt er gott þat er gamlir kveða, Hm. 135; böl vantú bróðir er þú þann belg leystir, opt ór þeim (þurrum?) belg böll ráð koma, … deep schemes often come out of an old skin, Hðm. 27: the proverb, hafa skal ráð þó ór refsbelg komi, take good advice, even if coming from an old fox-skin! Gullþ. ch. 18. People say in Icel. lesa, tala, læra í belg, to read, talk, learn in a bag, to read or talk on foolishly, or to learn by rote; cp. the tale about the orðabelgr, Ísl. Þjóðs. ii. 479; cp. Asbjörnsen, Norse Tales, New Coll. Chr. 1856.
    2. botan. gluma, Hjalt.

    Íslensk-ensk orðabók > BELGR

  • 10 dafla

    (að), v. to dabble (splash) with the oars (þú skalt dafla í árum).
    * * *
    að, and damla, with dat. to dabble with the oar, up and down, metaph. from churning, Krók. 59 C. damla, u, f., is used of a small roll of butter just taken from the churn, það er ekki fyrsta damlan sem þú færð, Brúnn, Ísl. Þjóðs. ii. 124.

    Íslensk-ensk orðabók > dafla

  • 11 FÁR

    * * *
    n.
    1) a means off passage, ship; bjarga fari á floti, to save a vessel qflaat; in compds., a trading vessel (Íslands-far, Englands-far);
    2) passage; taka (fá, ráða) sér fari or far, to take a passage in a ship; beiðast fars, to ask for a passage; synja e-m fars, to deny one a passage; banna e-m f., to forbid one to sail (cf. farbann);
    3) trace, print, track (Sveinki rak lömb sín til fjöru í förin); villast hundarnir farsins, the hounds lose the track; of et sama f., on the same subject;
    4) life, conduct, behaviour; í fari konungsins in the king’s character;
    5) state, condition (gefa þeir eigi gaum um hennar far) f. veðranna, the course of the winds; at fornu fari, of yore, of old.
    * * *
    1.
    f. [Dan. faar], a sheep, D. N. ii. 312, Boldt 165; vide fær.
    2.
    n. [A. S. fær; Hel. fâr = dolus; Germ. fahr = treason, gefahr = danger; Engl. fear = terror; cp. also Germ. furcht:—but in the old Scandin. languages the word does not rightly mean either fear or danger; the mod. Dan. fare and Swed. fara are borrowed from Germ.]
    1. evil passion, bale, harm, mischief; fár ok fjandskapr, Gísl. 125; eigi standa orð þín af litlu fári, baleful words, Fas. i. 195; lesa fár um e-n, to speak foul calumnies of one, Hm. 23; af fári, from evil passion, Og. 12. Hm. 151; er þú felldir mér fár af höndum, that thou brakest my spell, Og. 10; flytjandi fárs, bringing mischief, Am. 4; ef ek vissa þat fár fyrir, if I could foresee that bale, Skv. 2. 7; halda kvið til fárs e-m, to withhold the verdict to the injury of the other party, Grág. i. 58; verða e-m at fári, to be one’s bale, Korm. 12 (in a verse); full skal signa ok við fári sjá, i. e. make a sign over the cup to prevent harm in it, Sdm. 8; þat er fár mikit (‘tis a bad omen), ef þú fæti drepr, Skv. 2. 24; þá er hann réttlauss ef hann þiggr fár á sér, if he receives bodily harm, N. G. L. i. 255.
    2. plague, esp. of animals; hunda-fár, sickness among dogs; kúa-fár, nauta-fár, cattle plague, cp. heljar-fár, morð-fár, murderous pestilence; urðar-fár, a weird plague, Sturl. ii. 213 (in a verse); feikna-fár, deadly pain, Pass. 2. 11; vera í fári, to be in an extremity; í dauðans fári, in the death-agony, etc.
    β. of men, a dangerous illness; lá hann í þessu fári nær viku, Bs. i. 761; cp. fár-veikr, dangerously ill; fár er nokkurs-konar nauð, Edda 110, cp. far B.
    γ. wrath; fár er reiði, Edda 110; vera í íllu fári (vide far B), to be bent on doing mischief.
    3. as a law term, fraud, such as selling sand or dirt instead of flour or butter, defined N. G. L. i. 24; kaupa fals, flærð eða fár, 324.
    COMPDS: fárhugr, fárleikr, fárliga, fárligr, fárramr, fárreiðr, fárskapr, fársótt, fársumar, fárveikr, fárverkr, fárviðri, fáryrði, fárskona, fársmaðr, fárssótt.
    3.
    fem. fá, neut. fátt; dat. fám; acc. fá ( paucos and paucam); fán (paucum); fár ( paucae and paucas), but in mod. usage dissyllabic, fáum, fáa, fáan, fáar: gen. pl. fára, mod. fárra:—compar. færi, mod. færri with a double r; superl. fæstr, in books of last century sometimes spelt færstr,—a form warranted neither by etymology nor pronunciation: færst, however, occurs in the old MSS. Arna-Magn. 132. Ld. 210: [Lat. paucus; Ulf. faus; A. S. feá Engl. few; Hel. fáh; O. H. G. foh; lost in mod. Germ.; Dan. and Swed. or faa]
    I. few; Margr við Mývatn, en Fár í Fiskilækjar-hverfi (a pun), Rd. 311, Glúm. 361; með fá liði, with few men, Eg. 51; færa sauðfé, fewer sheep, Grág. (Kb.) 159; færi sauði, i. 423; í fám orðum, in few words, Stj. 29; við fá menn, Fms. i. 35; við fára manna vitni, Ld. 260; færi öfundarmenn, 204; fleiri … færi, Grág. i. 38; fáir einir, only a few; fá eina menn, Sturl. iii. 3; hjón fá ein, Eg. 573, vide einn.
    2. used as noun, few, in the sense of few or none, none at all; fáir hafa af því sigrask, Nj. 103; þeir kváðu fá fúnað hafa fyrir honum, 263.
    β. esp. in old sayings; e. g. fár er fagr ef grætr, Fb. i. 566; fár veit hverju fagna skal, Kvöldv. i. 47; fár bregðr hinu betra ef hann veit hit verra, Nj. 227: fár er hvatr er hrörask tekr ef í bernsku er blauðr, Fm. 6; fár er full-rýninn, Am. 11; fár hyggr þegjanda þörf, Sl. 28; fás er fróðum vant, Hm. 107; fátt er of vandlega hugat. Kvöldv. ii. 198; fátt veit sá er sefr, Mork. 36; fátt er svo fyrir öllu íllt að ekki boði nokkuð gott; fátt segir af einum, Volks. 62; fátt er ramara en forneskjan, Grett. 144; fátt er sköpum ríkra, Fs. 23; fár gengr of sköp norna, Km. 24; fátt er betr látið en efni eru til, Band. 2; fár er vamma vanr, Mirm. 68; fátt veit fyrr en reynt er, Fms. vi. 155; fátt gat ek þegjandi þar, Hm. 104. Many of these sayings are household words, and this use of the word is typical of the dry northern humour.
    II. metaph. dismal, cold, reserved; Sigurðr konungr hafði verit nokkut fár (dismal, in low spirits) öndverðan vetr, en nú var hann glaðr ok spurall, Fms. iv. 82; varð hann fyrst fár ok úkátr, 192; vóru menn allir fáir við þá, v. 307; Vigdis varð fá um, Vigdis became silent about it, i. e. disliked it much, Sturl. iii. 180; var þá Gunnarr við hana lengi fár, for a long time G. was cold to her, Nj. 59.
    2. neut. fátt, coldness, coolness; fátt var með þeim Rúti um samfarar, there was coolness between R. and his wife, Nj. 11; var fátt um með þeim bræðrum, 2, Eg. 199; var et fæsta með þeim, Ld. 234; verið hefir fátt með okkr, Gísl. 100: fátt kom á með þeim Gretti, Grett. 99.
    III. neut., konungr svarar fá (dat.), Ó. H. 94; Guðrún talaði hér fæst um, Ld. 210; var eigi boðit færa en hundraði, not fewer than a hundred, Nj. 17; fátt af þeirra mönnum, only a few of their men, Fms. v. 290; fátt eina, only a few, Ld. 328: with gen., fátt manna, few men, Nj. 130; fátt góðs, but little good, Hom. 38; fátt einna hverra hluta, few of things, i. e. few things, Fms. iv. 175: þeir ugðu fátt at sér, they heeded them but little, Fms. vii. 201; hlutask til fás, Hrafn. 17.
    β. as adv., in the phrases, sofa fátt, to sleep but little, be wakeful; leika fátt, to play but little, i. e. be in a dismal humour; tala fátt, to speak but little; syrgja fátt, to sorrow but little, i. e. to be gay, cp. Lex. Poët.
    γ. with numerals, less than, short of, minus, save; vetri fátt í fjóra tigu, i. e. forty years save one, i. e. thirty-nine, Fms. x. 2, v. l.; tveimr ertogum fátt í átta merkr, eight marks less two ortogs, B. K. 84; lítið fátt í fimm tigi vetra, little short of fifty years, Fms. iii. 60; hálfum eyri fátt á átta merkr, eight marks less half an ounce; þremr mörkum fátt á laup, a bushel less three marks, B. K. 84, 11: at fæstu, the fewest, least, the minimum; tveir et fæsta, two at least, Grág. i. 9; sex menn et fæsta, 378; cp. the neut. afl-fátt, svefn-fátt, dag-fátt, q. v.

    Íslensk-ensk orðabók > FÁR

  • 12 feit-meti

    n. fat meat, butter, etc.

    Íslensk-ensk orðabók > feit-meti

  • 13 GRAUTR

    (gen. -ar), m. porriage.
    * * *
    m., gen. grautar, [A. S. grut, gryt; Engl. groats; Dan. gröd; Swed. gröt; Ivar Aasen graut; hence Germ. grütze]:—porridge, a favourite mess with Scandin. peasants, see the tale of Grautar-Halli, answering to Germ. Hanswurst, N. G. L. i. 349, Korm. 150, Eb. ch. 13, 39, Fas. iii, Eg. S. Einh. ch. 5, Fms. vi. 363 sqq. (porridge eaten with butter): a pudding, Fms. ii. 163: the phrase, gera graut, to make porridge, Eb.; hefja graut, to lift (i. e. to eat) graut, Fms. vi. l. c.: a nickname, Dropl. 3.
    COMPDS: grautarketill, grautarsótt, grautartrog, grautarþvara.

    Íslensk-ensk orðabók > GRAUTR

  • 14 gráði

    I)
    m. step, degree = gráða.
    * * *
    a, m. [grár; Ivar Aasen graae], a breeze curling the waves, Edda (Gl.): in mod. usage fem. gráð, það er gráð á sjónum:—bad grey butter is called gráði, borinn var innar bruðningr og gráði, Snót 216.

    Íslensk-ensk orðabók > gráði

  • 15 jarð-kerald

    n. a large vat fixed in the floor, for keeping butter or the like, Pm. 91; mod. birða.

    Íslensk-ensk orðabók > jarð-kerald

  • 16 kjarna-mjolk

    f. [Dan. kjerne-melk], ‘churn-milk,’ butter-milk, Thom. 447.

    Íslensk-ensk orðabók > kjarna-mjolk

  • 17 klýpa

    (-ta, -tr), v. to pinch, nip.
    * * *
    u, f. a bit pinched out of another; smjör-k., a bit of butter.

    Íslensk-ensk orðabók > klýpa

  • 18 KRAMR

    adj. half thawed, of snow; í krömum snjó, Fms. i. 280; ok þegar dreif í Löginn krömmu, Fb. ii. 327; also of butter, kramt smjör: bruised, of berries when the juice oozes out, and the like.

    Íslensk-ensk orðabók > KRAMR

  • 19 kúa-smjör

    n. cow’s butter.

    Íslensk-ensk orðabók > kúa-smjör

  • 20 KÚPA

    u, f. a ‘cup,’ bowl, basin; smjör-kúpa, a butter box; haus-kúpa, the skull, cranium.

    Íslensk-ensk orðabók > KÚPA

См. также в других словарях:

  • Butter — is a dairy product made by churning fresh or fermented cream or milk. It is used as a spread and a condiment, as well as in cooking applications such as baking, sauce making, and frying. Butter consists of butterfat, water and milk proteins. Most …   Wikipedia

  • Butter — mit Streichmesser Butter in einer handelsüblichen Menge (250 g) in einer Butterdose …   Deutsch Wikipedia

  • butter — [ byte ] v. tr. <conjug. : 1> • 1701; de butte ♦ Agric. Disposer (de la terre) en petites buttes; garnir (une plante) de terre qu on élève autour du pied. ⇒ chausser. Butter les pommes de terre. « Il continue à butter des choux dans le… …   Encyclopédie Universelle

  • Butter — But ter (b[u^]t t[ e]r), n. [OE. botere, butter, AS. butere, fr. L. butyrum, Gr. boy turon; either fr. boy s ox, cow + turo s cheese; or, perhaps, of Scythian origin. Cf. {Cow}.] 1. An oily, unctuous substance obtained from cream or milk by… …   The Collaborative International Dictionary of English

  • Butter — Butter, ist das nützlichste und wohlschmeckendste Product, welches aus der Milch (s. d.) der Kühe gewonnen wird. Die Güte der Butter hängt theils von der Beschaffenheit der Weiden, theils von der Art der Bereitung ab; selbst die Jahreszeiten üben …   Damen Conversations Lexikon

  • butter — [but′ər] n. [ME butere < OE < L butyrum < Gr boutyron < bous, ox, COW1 + tyros, cheese; akin to Avestan tū’ri, curds] 1. the solid, yellowish, edible fat that results from churning cream or whole milk, used as a spread, in cooking,… …   English World dictionary

  • Butter 08 — was a short lived musical side project whose members consisted of Yuka Honda and Miho Hatori of Cibo Matto, Russell Simins of the Jon Spencer Blues Explosion, Rick Lee of Skeleton Key and director Mike Mills. The band released just one album, the …   Wikipedia

  • Butter — Sf (obd. m., nach dem Genus von Anke(n) Butter ) std. (11. Jh.), mhd. buter m./f., spahd. butira Entlehnung. Wie ae. butere entlehnt aus spl. būtӯrum n. aus gr. boútӯron n. Kuhquark , das seinerseits fremden Vorbildern folgt. Die Umbildung zum… …   Etymologisches Wörterbuch der deutschen sprache

  • butter — O.E. butere butter, general W.Gmc. (Cf. O.Fris., O.H.G. butera, Ger. Butter, Du. boter), an early loan word from L. butyrum butter (Cf. It. burro, O.Fr. burre, Fr. beurre), from Gk. boutyron, perhaps lit. cow cheese, from bous …   Etymology dictionary

  • butter — ► NOUN ▪ a pale yellow fatty substance made by churning cream and used as a spread or in cooking. ► VERB 1) spread with butter. 2) (butter up) informal flatter (someone). ● look as if butter wouldn t melt in one s mouth Cf. ↑ …   English terms dictionary

  • Butter — (hierzu Tafel »Butterfabrikation« mit Text), das Fett der Milch, das in dieser in äußerst seiner Verteilung in Form sehr kleiner Kügelchen enthalten ist. Reines Butterfett besteht zu 91–92 Proz. aus einem Gemisch von Stearin, Palmitin, Oleïn. Den …   Meyers Großes Konversations-Lexikon

Поделиться ссылкой на выделенное

Прямая ссылка:
Нажмите правой клавишей мыши и выберите «Копировать ссылку»